2009-02-18
Ерөнхий сайд С.Баяр, УИХ-ын гишүүн Э.Бат-Үүл, Ш.Сайхансамбуу нарт
2009 оны 2-р сарын 12-ны өдрийн УИХ-ын чуулганы хуралдаан дээр ерөнхий сайд С.Баяр маш хариуцлагагүй мэдэгдэл хийлээ. Тэрбээр Монгол улсын Дархан цаазтай нутаг дэвсгэр дээр алт олборлох, Тусгай хамгаалалттай нутаг дэвсгэрийн тухай хуулийг өөрчлөх санал гаргав. УИХ-ын гишүүн Ш.Сайхансамбуу, Э.Бат-Үүл, С.Баяр нар нэн ялангуяа 40 тонн алтыг Монгол улсын нутаг дэвсгэрийн амин судсыг таслан авахаар идэвхийлж байгаагийн учир юу вэ?
Дэлхийн эдийн засгийн хямралыг даван туулахад хөрөнгө, тэр тусмаа алт хэрэгтэй хэмээн эдийн засагчид тайлбарлаж байгаа авч тэрхүү 40 тонн алт “Монгол газар”, “Эрэл”, “Шижир алт” зэрэг цөөн хэдэн компаниудын эзэд, аймаг, сумыг засаг дарга нарыг хөрөнгөжүүлж, байгаль орчныг хүн, малтай нь хордуулаад л дуусна. Заамарын АШБ зэрэг хятадын компаниудын хөрөнгө л болно.
Балмад “Алт” хөтөлбөрийг 15 жилийн туршид хэргэжүүлж ирсэн авч Монгол улс нийгэм, эдийн засгийн хямрал, ядуурлаасаа салаагүйгээр барахгүй дээр нь байгаль орчноо хөнөөн устгасаар байна. Монгол улс бүхэлдээ хариуцлагагүй “Алт” хөтөлбөрийн балгаар ядууран хямарсаар яваад дэлхийн хямралд давхар өртөж эхэллээ. Энэ хугацаанд нийт нутаг дэвсгэрийн 60 илүү хувьд дийлэнхдээ алтны орд ашиглах лиценз олгогдсон байгаа.
Өнгөрсөн 15 жилд Монгол улс олон зуун тонн алт ухаад хямралаас гараагүй атлаа өнөөдөр 40 тонн алт ухаад л хямралаас гарна гэж бүү сэрүүн зүүдэл.
Хариуцлагагүй “Алт” хөтөлбөрийн балаг:
1. Хүн, мал хордож, удмын гажигтай үр сад төрөх болов
2. Олон гол горхи, нуур цөөрөм ширгэж, ой мод сүйдэв
3. Нинжа хэмээх мөнгөн усанд хордсон нийгмийн давхарга бий болов
4. Байгалиа хайрлах ухамсарыг мөхөөв
5. 1992 оноос эхлэн хэрэгжиж буй хариуцлагагүй ”Ал” хөтөлбөр Монгол улсад дарга хэмээх улс төрийн давхаргыг хүчирхэгжүүлж, хээл хахуулийг гааруулав
6. Химийн хорт бодисын мафия сүлжээ бий болов
7. Монгол улс Ази, Африк, Латин америкийн 70-аад орны замаар орж ядуурлын хямралд идэгдэв
8. Монгол улсын тусгаар тогтнол ганхаж байна
Хариуцлагагүй “Алт” хөтөлбөрийн гай гамшиг нь олзноосоо давж байна. Дэлхийн хямралыг даван туулсны дараа Монгол улс байгаль орчноо нөхөн сэргээхэд түүнээс хэд дахин их хөрөнгө шаардлагатай болно гэдгийг тунгаан бодоцгоож, Дархан цаазтай, тусгай хамгаалалтын нутаг дэвсгэртээ гар хүрэхгүй байхыг УИХ, Засгийн газраас шаардаж байна.
Монголын Үндэсний Ногоон Хөдөлгөөн
Monday, February 23, 2009
Монголын ардчиллыг бүрхэгдүүлэгч бараан сүүдэр
Өнгөрсөн зуны цуст мөргөлдөөнийг өнөө хэр тайлбарлахад бэрх байна
Өнгөрсөн зун Монгол улсад реформ коммунистууд сонгуульд ялсны дараа цуст мөргөлдөөн гарав. Хүний эрхийг хамгаалагчид тухайн үеийн үйл явдлыг нэн учир битүүлэг байсан талаар цохон дурдаж урдаас төлөвлөсөн санаатай хуйвалдаан байсан хэмээн дүгнэж байна.
7 сарын 1-ний үйл явдал дэлхий дахины анхаарлыг ихэд татсан ба монголчуудыг ч өөрсдийг нь нэлээд цочирдуулсан билээ. Өнөөг хүртэл амар амгалан аж төрж ирсэн эгэл бор амьдралтай малчин, тариачин голдуу хүн амтай Монгол улсад эхлээд тайван өрнөж байсан жагсаал сүүлдээ хүчирхийлэл болон хувирч, цагдаа нар 5 хүнийг буудан хороож, 1000 орчим хүнийг баривчлав. Засгийн газар Улаанбаатар хотод 4 хоног онц байдал зарлан тогтоов. Асар уудам газар нутагтай, 2.6 сая хүн амтай, уул цөл хосолсон энэ улсад ийм явдал өмнө нь огт тохиолдож байсангүй.
Өнгөц ажихад үлгэр жишээ ардчилал
ЗХУ задран унаснаас хойш Монголын улс төрийн амьдралыг харин ч үлгэр дуурайл болгон үздэг байв. Хуучин коммунист нам хэдийгээр МАХН хэмээх нэрээ хадгалж үлдсэн авч шинэчлэл, зах зээлийг дэмжих замыг сонгосон байлаа. Ялагдашгүй МАХН тайван сонгуулиар нэгэнтээ бүтэн 4 жилээр сөрөг хүчин АН-д титмээ алдаж байсан удаатай. 2004 онд ижил тооны суудал авсан хоёр том нам энэ удаа эвслийн засгийн газар байгуулав.
Хөрш ОХУ-ынхаас хүчтэй, БНХАУ-аас тэс өөр маягаар Монголд нэлээд сэргэг иргэний нийгэм бий болжээ. Олон тооны ТББ идэвхжиж, хэвлэл мэдээллээр хараат бус дуу хоолой сонсогдох болов. Харин 2008 оны 6-р сарын сүүлчээр ардчилагчид УИХ дахь 76 суудлаас ердөө л 25-ыг авч, ганц нэгхэн бие даагч парламентад орсны дараа олон нийт сонгууль булхайтай болсон гэдэгт бат итгэлтэй болов. Парламентын өмнөх том талбай дээр эхлээд тайван өрнөж байсан жагсаал 7-р сарын 1-ний өдөр хүчирхийлэл болон хувирлаа. Жагсагчид МАХН-ын төв байр руу довтолж, түймэр асч, үймэн бужигнав. Цагдаа нар эхлээд тун учир битүүлэг байдлаар ухарч байсан атлаа хожмоо үй олноор нь хомроголон баривчлах давалгаа эхлүүлжээ.
Урдчилан төлөвлөсөн санаатай турхиралт байв уу?
Үүнээс хойш 7 сарын 1-ний үйл явдлыг Монголд олон янзаар тайлбарлаж байна. Албан ёсны тайлбарт хувьсгалт эргэлт, гэмт этгээдүүдийн халдлагаас ардчиллыг аварч байдлыг намжаасан гэдэг бол хүний эрхийн тэмцэгч нар 7 сарын 1-ний үйл явдлыг эрх баригч коммунистуудын урьдчилан төлөвлөсөн хорлонтой турхиралт байсан гэж үзэж байна. Мөн тэд эрх баригчид хуучин коммунист аргаараа эрх мэдлээ бэхжүүлж, шүүмжлэгчдийн амыг барихыг санаархсан үйлдэл хэмээн үзэж байна.
Улс төр судлаач Саруул (Монголд овог хэргэлэх шаардлагагүй) хүн амын цөөнх болон эрх мэдлээ тогтоогчид, авилгалд гүн нэвчсэн улс төрийн эсрэг тэмцсэн жагсаал байсан гэдэгт бүрэн итгэлтэй байна. Монголын ногоон хөдөлгөөний удирдагчдын нэг энэ эмэгтэй сонгууль хуурамч болсон, албан тушаалын наймаа газар авсан хэмээн үзэж байна. Саруулын хувьд тайван жагсаал цуглааныг энгийн хувцастай цагдаа нар санаатайгаар турхирсан тул хүчирхийлэл болон хувирсан нь ойлгомжтой гэж үзэв.
Монголын хүний эрхийн төлөө тэмцэгч Ундаряа нийт 30 орчим ТББ, өмгөөлөгч нартай хамтран хийсэн судалгаагаар маш олон учир битүүлэг зүйлийг илрүүлсэн байна. Үймээний үеэр болон дараа нь хийсэн баривчилгааны үеэр хуулийг маш олон удаа ноцтой зөрчсөн, маш олон зөрчилдөөнтэй тохиолдлыг илрүүлжээ. Баривчлагдсан маш олон иргэдийн мэдүүлснээр жагсагчдын дүрээр намын байрны хаалга руу довтолж байсан энгийн хувцастай цагдаа нар харин ч сүүлд нь тэд нараас байцаалт авч байсан гэдэг. Үмээний улмаас олон жилээр хоригдох ял авсан 250 орчим хүнээс нэлээд нь тухайн газарт очоо ч үгүй хэмээн мэдүүлжээ. Үймээн өдрийн цагаар болсон учраа тэдний дүрс бичлэг үлдсэн байх ёстой авч шүүх хурлууд дээр ганц ч дүрс бичлэг үзүүлээгүй байна. Өнөөг хүртэл 5 хүнийг хүчний байгууллагынхан хэрхэн буудан хороосон талаар ч нарийн тодруулаагүй байгаа аж. Ундаряа ч мөн өөрсдийн улс мөрийг баллахын тулд хийсэн санаатай турхиралт байсан хэмээн үзэж байна.
Учир битүүлэг явдлууд ба айлган сүрдүүлэг
Иймэрхүү хуйвалдаан байдаг тухай ойлголт хуучин ЗХУ-д нэлээд их яригддаг ба үнэн баттай болохыг тогтоосон нь бараг үгүй. Гэтэл хэдийгээр гадаадын ажиглагчид сонгуулийг шударга, харьцангуй чөлөөтэй явагдсан хэмээн дүгнэсэн ч сонгууль өнгөрсний хойно хачирхалтай явдлууд өрнөсөөр байна. Олон улсын хүрээллийнхэн үймээн эхлэхийн өмнө жагсагчдад гэнэт архи тарааж эхэлсэн тухай ярьж хэлээд байгаа. Улаан загалмайн олон улсын хорооныхон тухайн үйл явдлын дараа хоригдогсодтой уулзаж ярилцаж үзэх хүсэлт гаргасан байдаг. Гэтэл энэ хүсэлтэд Монголын ХЗДХЯ албан ёсоор татгалзаагүй атлаа өнөөг хүртэл “мөрдөн байцаалтын” гэсэн шалтгаанаар тэдэнтэй уулзуулахгүй л байна. Үймээний үеэр алуулсан хүмүүсийн цогцост задлан шинжилгээ хийсэн багийг ахалж байсан эмч удалгүй зуны байшиндаа учир битүүлэг шалтгаанаар шатаж нас барсан байдаг. Талийгаачийн охин “UB Post” сонинд эцгийг нь айлган сүрдүүлж, задлан шинжилгээний талаар хэнд ч бүү ярь хэмээзаналхийлж байсан тухай ярьжээ.
Амнести Интернэшнл хэмээх хүний эрхийн байгууллага 1-р сард талийгаачдын ар гэрийнхэнд нөхөн олговор өгсөн гэх боловч баривчлагдсан цагдаа нарыг эргүүлэн суллаж явуулсан санаа зовниж буйгаа албан ёсоор мэдэгджээ. Буудуулж нас барсан нэг хүн тэр өдөр хот орж дэлгүүр явж байгаад цагдаагийн машинд хөөгдөж ар дагзандаа буудуулж үхсэн байна.
7 сарын 1-ний үйл явдлын учрыг олохыг шаардсан монголын хүний эрхийг хамгаалагчдыг айлган сүрдүүлсээр байна. ХБНГУ-д төгсөж доктор цол хамгаалсан Саруул 8-р сард хоригдогсдод өршөөл үзүүлэн суллахыг шаардаж жагссаныхаа төлөө амгалан тайван байдал алдагдуулсан шалтгаанаар 14 хоног шоронд хоригдов. Хүний эрхийн зөрчлөөс хамгаалах төв хөдөлгөөнийг санаачлагч нятаршгүй хатагтай Баасан хоригдсон жагсагчид, буудуулж нар барсан иргэдийн төлөө тэмцэж, тэдний ар гэрийнхний өмнөөс ХЗДХЯ-ныхантай уулзах гэж очоод мөн дээрх шалтгаанаар 2 долоо хоног шоронд хоригдов. Өөрийнх нь мэдүүлснээр цагдаа нар түүнийг баривчилж байхдаа үйл ажиллагаагаа зогсоохгүй бол үхнэ гэсэн утгатай үгээр заналхийлсэн байна.
Эдийн засгийн ухралт
Эвлэрч байна гэдгээ харуулахын тулд парламентад хэдийгээр олонхи болсон ч ганцаараа засгийн эрхэнд гарахаас татгалзан МАХН ардчилагчидтай эвсэн засгийн газар байгуулав. Зарим бие даагчид үүнийг сонгууль будлиантуулсны ахин нэг баталгаа, хуйвалдаан хэмээн үзэж байна. Харин МАХН Монгол улс хүнд бэрх цагт тулж ирээд байна, хамтрах хэрэгтэй гэж тайлбарладаг нь нэгийг хэлж байна. Сонгууль нэн ялангуяа популист амлалтуудаар бялхаж өнгөрлөө. Бүхий л улс төрийн намууд хүн амын олонхи болох нэн ядууст олон төрлийн халамж амлаж, энэ бүх зардлаа ашигт малтмалаас санхүүжүүлнэ хэмээж байв. Монгол улс нь зэс, алт, бусад эрдэс баялгийн ашиглаагүй ихээхэн нөөцтэй орон. Гэтэл эрдэс баялгаа олборлож эхлэх төслийн хугацаа өнгөрчихөөд байна.
Энэ хугацаанд ашигт малтмалын үнэ ихэд унав. Санхүү, эдийн засгийн хямрал Монголд ч мөн илэрч байна. Монголын банкууд хэцүүдэж, улсын сан хөмрөг хасах руугаа оров. Ядуусыг мөхөөх инфляц өсч, эдийн засаг доройтсоор. Монголын засгийн газар ОУВС, Хятад, ОХУ-тай түр зуурын зээл авах талаар хэлэлцэж байна. Монгол улсын хувьд улс төр, эдийн засгийн тусгаар тогтнолоо авч үлдэхийн тулд том гүрнүүд болох БНХАУ, ОХУ-тай харьцахдаа АНУ, Европтой тогтоосон сайн харилцаагаа тэнцвэртэй авч үлдэх том асуудалтай тулгараад байна.
Реформ коммунистууд хөрш автократ дэглэмүүддээ орогнол хүсэхгүйн тулд үндэсний эвлэрлээ нэн тэргүүнд тавьмаарсанж. 7 сарын 1-ний хэрэг холбогдогсдод өршөөл үзүүлэх нь энэхүү эвлэрлийн чухал гараа мөн.
Neue Zuericher Zeitung
2009-02-20
Saturday, February 21, 2009
Rio to gain $19bn Chinese cash injection
By Sundeep Tucker in Hong Kong
Published: February 11 2009 16:14 | Last updated: February 12 2009 08:41
Rio Tinto, the troubled mining group, on Thursday unveiled controversial plans to receive a $19.5bn cash injection from Chinalco and reported a 50 per cent fall in full-year profit after taking a one-off charge for writing down the value of its aluminium assets. The planned deal, which involves the sale of minority stakes in some of Rio’s best mining assets and the issue of convertible bonds, marks the biggest ever investment by China in a foreign company.
However, the deal is expected to face close scrutiny from investors and regulators around the world.
Within minutes of the announcement, the Australian government moved swiftly to tighten its own foreign ownership laws. Wayne Swan, federal treasurer, said that the government would treat convertible debt as if it were equity, with the change effective immediately.
Leading investors in Rio, some of which has been critical of the talks with Chinalco, will also closely scrutinise the details of Thursday’s announcement for signs that the terms overly favour the Chinese side at the expense of existing shareholders.
In a statement to the Australian stock exchange, Rio said that annual net income fell to $3.7bn from $7.3bn in 2007. Underlying earnings were $10.3bn, a rise of 38 per cent on 2007, and the full-year dividend is held at $1.36. Cash flow from operations was up 64 per cent, to a record $20.7bn.
Rio said it had reduced net debt by $6.5bn to $38.7bn at the end of last year. The company’s need to pay down debts has driven the partnership with the Chinese state-owned company.
Chinalco will buy $7.2bn in convertible bonds, which will convert into Rio shares at a later date. That would increase its stake in Rio from 9 per cent to 18 per cent. The rest of the capital injection comes from the sale of minority stakes.
The bond sale is split into two tranches and will be priced to convert at $45 and $60 a share. The bonds will pay a coupon of 9 per cent and 9.5 per cent, and mature in seven years.
Rio’s London-listed shares gained 83p or 4.2 per cent to £20.52.
Chinalco will also invest $12.3bn in three strategic partnerships with Rio across its copper, aluminium and iron ore divisions.
This will include Chinalco taking minority stakes in a total of nine assets including the Escondida copper mine in Chile, the Weipa bauxite mine in Queensland and the Hamersley iron ore mine in Western Australia.
The Chinese group will also set up a $1bn joint venture to develop other projects with Rio, with each committing $500m.
Chinalco will be entitled to nominate two new non-executive directors to the 15-person Rio board, although one of the positions will be deemed to be ‘independent’.
Paul Skinner, Rio chairman, said: “[The Chinalco partnership] will create significant additional flexibility in managing the group’s debt position and strengthen its [Rio’s] competitive position in developing value creating growth options.”
Xiao Yaqing, Chinalco president, said: “The partnership with Rio Tinto... allows Chinalco a significant role in a strong industry... and direct economic exposure to Rio Tinto’s leading aluminium, copper and iron ore assets.”
The deal comes less than a week after Jim Leng abruptly quit as chairman-designate of Rio following a disagreement with Tom Albanese, chief executive, over a deal with Chinalco.
Mr Leng favoured a large rights issue as the solution to Rio’s debt problems.
Several large UK shareholders are furious over a lack of consultation on the deal after they had earlier offered to inject fresh equity.
“I am absolutely flabbergasted. It is unacceptable at every level,” said one. Another leading investor said: “We told Jim Leng it is better to raise money from us rather than selling the crown jewels.”
Rio will have to seek regulatory approval from the governments affected by the deal, which include Australia and Chile.
Rio is also likely to face some opposition from Australian politicians worried that some of the country’s best mineral assets are being sold to foreign interests, and from rival miner BHP Billiton, which owns a majority stake in the Escondida copper mine and would like to buy Rio’s 30 per cent stake itself.
Rio is being advised by Morgan Stanley and Credit Suisse. Chinalco is being advised by Nomura, JPMorgan and Blackstone and CICC.
Additional reporting by Lina Saigol, Rebecca Bream and Kate Burgess in London
Copyright The Financial Times Limited 2009
"FT" and "Financial Times" are trademarks of the Financial Times. Privacy policy | Terms
© Copyright The Financial Times Ltd 2009
Published: February 11 2009 16:14 | Last updated: February 12 2009 08:41
Rio Tinto, the troubled mining group, on Thursday unveiled controversial plans to receive a $19.5bn cash injection from Chinalco and reported a 50 per cent fall in full-year profit after taking a one-off charge for writing down the value of its aluminium assets. The planned deal, which involves the sale of minority stakes in some of Rio’s best mining assets and the issue of convertible bonds, marks the biggest ever investment by China in a foreign company.
However, the deal is expected to face close scrutiny from investors and regulators around the world.
Within minutes of the announcement, the Australian government moved swiftly to tighten its own foreign ownership laws. Wayne Swan, federal treasurer, said that the government would treat convertible debt as if it were equity, with the change effective immediately.
Leading investors in Rio, some of which has been critical of the talks with Chinalco, will also closely scrutinise the details of Thursday’s announcement for signs that the terms overly favour the Chinese side at the expense of existing shareholders.
In a statement to the Australian stock exchange, Rio said that annual net income fell to $3.7bn from $7.3bn in 2007. Underlying earnings were $10.3bn, a rise of 38 per cent on 2007, and the full-year dividend is held at $1.36. Cash flow from operations was up 64 per cent, to a record $20.7bn.
Rio said it had reduced net debt by $6.5bn to $38.7bn at the end of last year. The company’s need to pay down debts has driven the partnership with the Chinese state-owned company.
Chinalco will buy $7.2bn in convertible bonds, which will convert into Rio shares at a later date. That would increase its stake in Rio from 9 per cent to 18 per cent. The rest of the capital injection comes from the sale of minority stakes.
The bond sale is split into two tranches and will be priced to convert at $45 and $60 a share. The bonds will pay a coupon of 9 per cent and 9.5 per cent, and mature in seven years.
Rio’s London-listed shares gained 83p or 4.2 per cent to £20.52.
Chinalco will also invest $12.3bn in three strategic partnerships with Rio across its copper, aluminium and iron ore divisions.
This will include Chinalco taking minority stakes in a total of nine assets including the Escondida copper mine in Chile, the Weipa bauxite mine in Queensland and the Hamersley iron ore mine in Western Australia.
The Chinese group will also set up a $1bn joint venture to develop other projects with Rio, with each committing $500m.
Chinalco will be entitled to nominate two new non-executive directors to the 15-person Rio board, although one of the positions will be deemed to be ‘independent’.
Paul Skinner, Rio chairman, said: “[The Chinalco partnership] will create significant additional flexibility in managing the group’s debt position and strengthen its [Rio’s] competitive position in developing value creating growth options.”
Xiao Yaqing, Chinalco president, said: “The partnership with Rio Tinto... allows Chinalco a significant role in a strong industry... and direct economic exposure to Rio Tinto’s leading aluminium, copper and iron ore assets.”
The deal comes less than a week after Jim Leng abruptly quit as chairman-designate of Rio following a disagreement with Tom Albanese, chief executive, over a deal with Chinalco.
Mr Leng favoured a large rights issue as the solution to Rio’s debt problems.
Several large UK shareholders are furious over a lack of consultation on the deal after they had earlier offered to inject fresh equity.
“I am absolutely flabbergasted. It is unacceptable at every level,” said one. Another leading investor said: “We told Jim Leng it is better to raise money from us rather than selling the crown jewels.”
Rio will have to seek regulatory approval from the governments affected by the deal, which include Australia and Chile.
Rio is also likely to face some opposition from Australian politicians worried that some of the country’s best mineral assets are being sold to foreign interests, and from rival miner BHP Billiton, which owns a majority stake in the Escondida copper mine and would like to buy Rio’s 30 per cent stake itself.
Rio is being advised by Morgan Stanley and Credit Suisse. Chinalco is being advised by Nomura, JPMorgan and Blackstone and CICC.
Additional reporting by Lina Saigol, Rebecca Bream and Kate Burgess in London
Copyright The Financial Times Limited 2009
"FT" and "Financial Times" are trademarks of the Financial Times. Privacy policy | Terms
© Copyright The Financial Times Ltd 2009
Subscribe to:
Posts (Atom)
