By Sundeep Tucker in Hong Kong
Published: February 11 2009 16:14 | Last updated: February 12 2009 08:41
Rio Tinto, the troubled mining group, on Thursday unveiled controversial plans to receive a $19.5bn cash injection from Chinalco and reported a 50 per cent fall in full-year profit after taking a one-off charge for writing down the value of its aluminium assets. The planned deal, which involves the sale of minority stakes in some of Rio’s best mining assets and the issue of convertible bonds, marks the biggest ever investment by China in a foreign company.
However, the deal is expected to face close scrutiny from investors and regulators around the world.
Within minutes of the announcement, the Australian government moved swiftly to tighten its own foreign ownership laws. Wayne Swan, federal treasurer, said that the government would treat convertible debt as if it were equity, with the change effective immediately.
Leading investors in Rio, some of which has been critical of the talks with Chinalco, will also closely scrutinise the details of Thursday’s announcement for signs that the terms overly favour the Chinese side at the expense of existing shareholders.
In a statement to the Australian stock exchange, Rio said that annual net income fell to $3.7bn from $7.3bn in 2007. Underlying earnings were $10.3bn, a rise of 38 per cent on 2007, and the full-year dividend is held at $1.36. Cash flow from operations was up 64 per cent, to a record $20.7bn.
Rio said it had reduced net debt by $6.5bn to $38.7bn at the end of last year. The company’s need to pay down debts has driven the partnership with the Chinese state-owned company.
Chinalco will buy $7.2bn in convertible bonds, which will convert into Rio shares at a later date. That would increase its stake in Rio from 9 per cent to 18 per cent. The rest of the capital injection comes from the sale of minority stakes.
The bond sale is split into two tranches and will be priced to convert at $45 and $60 a share. The bonds will pay a coupon of 9 per cent and 9.5 per cent, and mature in seven years.
Rio’s London-listed shares gained 83p or 4.2 per cent to £20.52.
Chinalco will also invest $12.3bn in three strategic partnerships with Rio across its copper, aluminium and iron ore divisions.
This will include Chinalco taking minority stakes in a total of nine assets including the Escondida copper mine in Chile, the Weipa bauxite mine in Queensland and the Hamersley iron ore mine in Western Australia.
The Chinese group will also set up a $1bn joint venture to develop other projects with Rio, with each committing $500m.
Chinalco will be entitled to nominate two new non-executive directors to the 15-person Rio board, although one of the positions will be deemed to be ‘independent’.
Paul Skinner, Rio chairman, said: “[The Chinalco partnership] will create significant additional flexibility in managing the group’s debt position and strengthen its [Rio’s] competitive position in developing value creating growth options.”
Xiao Yaqing, Chinalco president, said: “The partnership with Rio Tinto... allows Chinalco a significant role in a strong industry... and direct economic exposure to Rio Tinto’s leading aluminium, copper and iron ore assets.”
The deal comes less than a week after Jim Leng abruptly quit as chairman-designate of Rio following a disagreement with Tom Albanese, chief executive, over a deal with Chinalco.
Mr Leng favoured a large rights issue as the solution to Rio’s debt problems.
Several large UK shareholders are furious over a lack of consultation on the deal after they had earlier offered to inject fresh equity.
“I am absolutely flabbergasted. It is unacceptable at every level,” said one. Another leading investor said: “We told Jim Leng it is better to raise money from us rather than selling the crown jewels.”
Rio will have to seek regulatory approval from the governments affected by the deal, which include Australia and Chile.
Rio is also likely to face some opposition from Australian politicians worried that some of the country’s best mineral assets are being sold to foreign interests, and from rival miner BHP Billiton, which owns a majority stake in the Escondida copper mine and would like to buy Rio’s 30 per cent stake itself.
Rio is being advised by Morgan Stanley and Credit Suisse. Chinalco is being advised by Nomura, JPMorgan and Blackstone and CICC.
Additional reporting by Lina Saigol, Rebecca Bream and Kate Burgess in London
Copyright The Financial Times Limited 2009
"FT" and "Financial Times" are trademarks of the Financial Times. Privacy policy | Terms
© Copyright The Financial Times Ltd 2009
Saturday, February 21, 2009
Saturday, January 17, 2009
“Алт” хөтөлбөрийн балаг: 80-аад оноос л алт гээч дэлхийг эрчтэй мөхөөж эхлэв
1. Ганц нарийхан алтан бөгжний төлөө 1.89 метр өргөн, 1.89 метр урт, 3 метр гүн хөрсийг амьтан, үржил шимтэй нь хөнөөдөг. Хэдэн тонн ус, шороо, олон зүйл амьтан, ургамлыг мөхөөнө. Алтны төлөө хүмүүс алтан амиа хөнөөнө. Алт бол “алуурчин” гэдэг имиж дэлхийн тэргүүлэх соёл болчихоод байна. Дэлхий даяар алтны төлөө жилд 15 000 орчим хүн амь үрэгддэг гэсэн тооцоог International Labor Organisation гаргажээ. Манай 100 000 нинжагийн эрүүл мэнд, Хонгорын 2500 хүнийг энэ тоонд оруулбал Монгол улсад алтны золиос бологсдын тоо дэлхийн дунчаас удахгүй хол давах нь!!!
2. “Алт” хөтөлбөрийн буруутан хэн бэ? Монгол улсад хариуцлагагүй энэ хөтөлбөрийг анхлан санаачлагч П.Очирбат. Тэр хүн өнөөг хүртэл ам нээхгүй байна. Уучлал хүсэхгүй байна.
3. “Алт”-ны төлөө дэлхийг мөхөөж байгаа хэмээн шүүмжлэлд хүчтэй өртөж буй гэмтнүүд бол Дэлхийн Банк, ОУВС. Тэдний шахалтаар дэлхийн ядуу буурай 70 улс, Африкийн 31 улс “Ашигт матлмалын хуулиа” том концернүүдэд ашигтай, татваргүй болгон зөөллөсөн. Монгол улс ч мөн тэдний тоонд ороод алхалж явна. (Гэхдээ Бороогийн алтыг завшигч Сү.Батболд, мөн П.Очирбат мэтийн гэмтнүүдийн бурууг бусдад чихэх хэрэггүй). ДБ, ОУВС хэмээх хоёр байгууллага ядуу буурай орнуудад шахалт үзүүлж байж том концернүүдийг тэдгээр орнууд руу дураар нь оруулан алтыг нь чөлөөтэй ухаад авч явах боломж олгосны хүчинд өөрсдөө олон мянган тонн алт хуримтлуулж чаджээ. Дэлхийн олон нийт өдгөө ДБ, ОУВС хэмээх нүгэлтнүүдийг хүчтэй шүүмжилж, хуритмлуулсан олон мянган тонн алтаа эрглэтэд оруулах, ахин алт ухуулахгүй байхыг хүчтэй шаардаж байна. Дэлхий мөхөхдөө тулад байна. Бид агаарын оронд тоос амьсгалж, хортой ус ууж байна. Хорт хавдраар үхэх нь байгалийн жам аятай болжээ.
4. Дэлхийн банк, ОУВС-ийн дэмжлэгээр ядуу бурай улс орнуудад “Алт”-наас зөвхөн үндэсний цөөнх л хөлжиж чаддаг. Олонхид алтнаас юу ч наалддаггүй. Үндэсний цөөнх буюу хэдхэн улс төрчид, тэдний хармааны алтны компанийн эзэд л хувь хүртдэг. Хууль тогтоогчид, уул уурхайн цөөн хэдхэн компани л хувь хүртэнэ. Нийгэмд огт хүртээлгүй. Уул уурхайн салбарт ажлын байр ч олноор бий болдоггүй. Ахархан настай, ирээдүйгүй салбар.
5. Дэлхий даяар алт ухахыг эсэргүүцэж, хуучин алтаа эргүүлэн хэргэлэх, ухсан алтны нөөцөө эргэлтийн хөрөнгө болгохыг хүчтэй шаардаж байна.
6. Нийт олборлосон алтны 85% нь ердөө л бөгж, зүүлт гоёл болон хувирна. 10%-ийг үйлдвэрлэлд хэрэглэж байна. 5% нь эрүүл мэндийн салбарт зарцуулагдана. Дэлхий даяар алтыг үнэт эдлэл хэмээн ойлгодог имижийг халахын төлөө соёлт хүн төрөлхтөн тэмцэж эхэллээ.
7. Алтны төлөө хүний эрүүл мэнд, байгаль экологийг мөхөөж байна. Энэ бүхнийг ямар ч мөнгөөр үнэлэх боломжгүй. Эд барааны үнийг экологийн хохирлоор нь хэмжих уриалга Дэлхийн Ногоонтнууд гаргаж байна. Иймээс алт гээч үнэгүй эд болж байна.
8. Соёлт хүн төрөлхтөн алтыг гоёл чимэглэл болгон хэргэлхээс татгалзаад эхэлчихчээ. Алт, үнэт эдлэл байнга зүүх, “Алт зүүсэн хүн л хүн” хэмээн арцалдах бүдүүлэг сэтгэлгээ “гүйлгээнээс” гарч, бүдүүлэг, бурангуй бүсгүй хэмээн тооцогддог болчихжээ. Бүсгүйчүүд ээ, та бүхэн өнөөгийн хөгжилтэй мөр зэргэцэн алхалцгаана уу!
“Алт” хөтөлбөрийг зогсооцгооё!
Монголын Үндэсний Ногоон Хөдөлгөөн, Ногоон Эвсэл, МоАХ
2. “Алт” хөтөлбөрийн буруутан хэн бэ? Монгол улсад хариуцлагагүй энэ хөтөлбөрийг анхлан санаачлагч П.Очирбат. Тэр хүн өнөөг хүртэл ам нээхгүй байна. Уучлал хүсэхгүй байна.
3. “Алт”-ны төлөө дэлхийг мөхөөж байгаа хэмээн шүүмжлэлд хүчтэй өртөж буй гэмтнүүд бол Дэлхийн Банк, ОУВС. Тэдний шахалтаар дэлхийн ядуу буурай 70 улс, Африкийн 31 улс “Ашигт матлмалын хуулиа” том концернүүдэд ашигтай, татваргүй болгон зөөллөсөн. Монгол улс ч мөн тэдний тоонд ороод алхалж явна. (Гэхдээ Бороогийн алтыг завшигч Сү.Батболд, мөн П.Очирбат мэтийн гэмтнүүдийн бурууг бусдад чихэх хэрэггүй). ДБ, ОУВС хэмээх хоёр байгууллага ядуу буурай орнуудад шахалт үзүүлж байж том концернүүдийг тэдгээр орнууд руу дураар нь оруулан алтыг нь чөлөөтэй ухаад авч явах боломж олгосны хүчинд өөрсдөө олон мянган тонн алт хуримтлуулж чаджээ. Дэлхийн олон нийт өдгөө ДБ, ОУВС хэмээх нүгэлтнүүдийг хүчтэй шүүмжилж, хуритмлуулсан олон мянган тонн алтаа эрглэтэд оруулах, ахин алт ухуулахгүй байхыг хүчтэй шаардаж байна. Дэлхий мөхөхдөө тулад байна. Бид агаарын оронд тоос амьсгалж, хортой ус ууж байна. Хорт хавдраар үхэх нь байгалийн жам аятай болжээ.
4. Дэлхийн банк, ОУВС-ийн дэмжлэгээр ядуу бурай улс орнуудад “Алт”-наас зөвхөн үндэсний цөөнх л хөлжиж чаддаг. Олонхид алтнаас юу ч наалддаггүй. Үндэсний цөөнх буюу хэдхэн улс төрчид, тэдний хармааны алтны компанийн эзэд л хувь хүртдэг. Хууль тогтоогчид, уул уурхайн цөөн хэдхэн компани л хувь хүртэнэ. Нийгэмд огт хүртээлгүй. Уул уурхайн салбарт ажлын байр ч олноор бий болдоггүй. Ахархан настай, ирээдүйгүй салбар.
5. Дэлхий даяар алт ухахыг эсэргүүцэж, хуучин алтаа эргүүлэн хэргэлэх, ухсан алтны нөөцөө эргэлтийн хөрөнгө болгохыг хүчтэй шаардаж байна.
6. Нийт олборлосон алтны 85% нь ердөө л бөгж, зүүлт гоёл болон хувирна. 10%-ийг үйлдвэрлэлд хэрэглэж байна. 5% нь эрүүл мэндийн салбарт зарцуулагдана. Дэлхий даяар алтыг үнэт эдлэл хэмээн ойлгодог имижийг халахын төлөө соёлт хүн төрөлхтөн тэмцэж эхэллээ.
7. Алтны төлөө хүний эрүүл мэнд, байгаль экологийг мөхөөж байна. Энэ бүхнийг ямар ч мөнгөөр үнэлэх боломжгүй. Эд барааны үнийг экологийн хохирлоор нь хэмжих уриалга Дэлхийн Ногоонтнууд гаргаж байна. Иймээс алт гээч үнэгүй эд болж байна.
8. Соёлт хүн төрөлхтөн алтыг гоёл чимэглэл болгон хэргэлхээс татгалзаад эхэлчихчээ. Алт, үнэт эдлэл байнга зүүх, “Алт зүүсэн хүн л хүн” хэмээн арцалдах бүдүүлэг сэтгэлгээ “гүйлгээнээс” гарч, бүдүүлэг, бурангуй бүсгүй хэмээн тооцогддог болчихжээ. Бүсгүйчүүд ээ, та бүхэн өнөөгийн хөгжилтэй мөр зэргэцэн алхалцгаана уу!
“Алт” хөтөлбөрийг зогсооцгооё!
Монголын Үндэсний Ногоон Хөдөлгөөн, Ногоон Эвсэл, МоАХ
“Хонгор сумыг нүүлгэн шилжүүлж, алтны золиос бологсдыг авраач”
2008 оны 5-р сарын 1 – 4-ний хооронд Бразилийн Сао Пауло хотноо болсон 82 орны 1000-аад төлөөлөгчид чуулсан Дэлхийн ногоонтнуудын 2-р их хуралд Монголын ногоон эвслийн тэргүүн О.Бум-Ялагч, Монголын үндэсний ногоон хөдөлгөөний тэргүүн А.Саруул нарыг Австрали улсын ногоон нам дэмжин урьж орлцуулав. Энэ хурал дээр О.Бум-Ялагч Монгол улс дахь “Алт” хөтөлбөр, Хонгор сумын хохирогдчдын талаар илтгэл тавьж, дэлхийн олон нийтийн анхаарлыг Монгол улсын хямралт байдал руу хандууллаа.
Дэлхийн алтны эсрэг сүлжээ байгуулагдсан ба энэ сүлжээнд тус Монголын Ногоон эвсэл, Ногоон хөдөлгөөн элсэн орлоо.
Хурлын төгсгөлд цаг хугацаа давчуу байсан үед Хонгорын төлөө өөрсдийн санаачилгаар 30-аад орны 38 иргэд гарын үсгээ цуглуулж өглөө. Хурлын эхэнд гарын үсэг цуглуулсан бол бүгд зурах байсан. Зөвхөн “хүүхдийн биеэр тууралт гарсан” гэдэг үг л гарын үсэг зуруулахад хүргэсэн билээ.
Хонгор суманд өнөөдөр цаг агаарын дулаарлаас шалтгаалан хүмүүсийн биеэр тууралт ахин ихсэж, хүмүүсийн цусны даралт огцом унах, өгсөх, биеийн хэсгүүдээр хавдар гарах, гэдэс хатууран хөөх, уур уцаартай болох, ер нь л адил өвчний шинж тэмдгүүд ихээр илэрч байна.
Саяхан явсан эмч (нэрийг хэлбэл эмч хэцүүднэ) өөрийн багтай явж нийтдээ 80 орчим хүний биеийг л үзэж амжжээ. Нөхцөл хүнд, бүгд хордлогын шинжтэй байгааг хэлсэн. Гэтэл Хонгор сумын засаг дарга тухайн эмчийг “хүмүүсийн эрүүл мэндийг зөвшөөрөлгүй үзлээ” хэмээн ад үзсэн байна. Энэ чинь юу гэсэн үг вэ? Хонгор суманд үсгүй тугал төрсөөр л. Малын эмч нь ч таг.
Хонгор суманд Дархан-Уул аймгийн засаг дарга Ханхирваа “хоргүй” хэмээн дарамт үзүүлсээр л. Хонгор сумынхан хоол унд, утасны нэгж авах ч мөнгөгүй болж, холбоо барих хүндрэлтэй болжээ. Ийм ядуурал дээр дөрөөлөн МАХН-ынхан сонгуулийн сурталчилгаагаа хууль бусаар эхлүүлж, 5000 төгрөг тараан “Хонгорынхон хордоогүй” хэмээн эрүү шүүлт туглгаж байна. Өлсөөд цангачихсан хүн 5000 төгрөгийн төлөө юу ч гэж худал ярина биз дээ????
“Хонгор сумын” гэх дуулиант хэрэгт холбогдогсдыг УИХ-д нэрийг нь дэвшүүлэхгүй байхыг хэвлэл мэдээллээр дамжуулан ард түмэнд дуулгахыг хүсч байна. Үүнд:
1. Хаянхярваа МАХН - Дархан-Уул аймгийн засаг дарга, хор алдсан алтны үлдвэрээс хамтран хувь эзэмшигч, Хонгор сумынхныг хүйс тэмтрэгдчдийн нэг
2. Туяа, МАХН – Эрүүл мэндийн сайд асан, УИХ-ын гишүүн, хариуцлагагүй албан тушаалтан, худалч
3. Отгонболд, ҮШН – Эрүүл мэндийн дэд сайд асан, УИХ-д санаархагч, Хонгор сумыг хоргүй гэгч хам хэрэгтэн, гүтгэгч
4. Отгонбаяр, МАХН – Онц байдлын сайд асан, УИХ-ын гишүүн, “Хонгор суманд ямар ч гахай тугал үхээгүй, хариуцлагатай мэдэгдчихий” хэмээн худлаа яригч, МИ-8-ын ослын буруутан, хариуцлагагүй албан тушаалтан, Туул голд загас үхэхэд ам ч нээгээгүй
5. М.Энхболд, МАХН – Ерөнхий сайд асан, УИХ-ын гишүүн, Хонгорын хэрэг, МИ-8-ын хэргийн буруутан, ямар ч хариуцлагагүй, газрын наймаачин, юу ч хийдэггүй
6. Хүрэлсүх, МАХН – 2 жилийн хорих ялтай авч УИХ-ын гишүүн хэвээр, Мэргэжлийн хяналтын сайд асан, юу ч хийгээгүй, Хонгорн талаар дуулаа ч үгүй бололтой, Туул голд загас үхэхэд ам ч нээгээгүй
7. Эрдэнэбаатар, “Эрэл”-ийн МАШСН, Байгаль орчны сайд асан, УИХ гишүүн, “Хонгорын байгаль орчин хордоогүй, ногоог нь идэж болно” хэмээсэнн хариуцлагагүй худалч, Туул голыг хордуулаад байхад юу ч хийгээгүй, ам ч нээгээгүй
8. Батнаран, МАХН – Хонгор сумын засаг дарга асан, суудал горилогч
9. С.Баяр, МАХН – Ерөнхий сайд, Хонгор сумын шинжилгэний хариуг сонгууль өнгөртөл нуун дарагдуулах даалгавар өгсөн, асуудлыг шийдэхгүй удааж байгаа хам хэрэгтэн
Ер нь МАХН – Хонгор сумыг бүлгээрээ нуун дарагдуулж байгаа улс төрийн хүчин.
Монголын Үндэсний Ногоон Хөдөлгөөн
Дэлхийн алтны эсрэг сүлжээ байгуулагдсан ба энэ сүлжээнд тус Монголын Ногоон эвсэл, Ногоон хөдөлгөөн элсэн орлоо.
Хурлын төгсгөлд цаг хугацаа давчуу байсан үед Хонгорын төлөө өөрсдийн санаачилгаар 30-аад орны 38 иргэд гарын үсгээ цуглуулж өглөө. Хурлын эхэнд гарын үсэг цуглуулсан бол бүгд зурах байсан. Зөвхөн “хүүхдийн биеэр тууралт гарсан” гэдэг үг л гарын үсэг зуруулахад хүргэсэн билээ.
Хонгор суманд өнөөдөр цаг агаарын дулаарлаас шалтгаалан хүмүүсийн биеэр тууралт ахин ихсэж, хүмүүсийн цусны даралт огцом унах, өгсөх, биеийн хэсгүүдээр хавдар гарах, гэдэс хатууран хөөх, уур уцаартай болох, ер нь л адил өвчний шинж тэмдгүүд ихээр илэрч байна.
Саяхан явсан эмч (нэрийг хэлбэл эмч хэцүүднэ) өөрийн багтай явж нийтдээ 80 орчим хүний биеийг л үзэж амжжээ. Нөхцөл хүнд, бүгд хордлогын шинжтэй байгааг хэлсэн. Гэтэл Хонгор сумын засаг дарга тухайн эмчийг “хүмүүсийн эрүүл мэндийг зөвшөөрөлгүй үзлээ” хэмээн ад үзсэн байна. Энэ чинь юу гэсэн үг вэ? Хонгор суманд үсгүй тугал төрсөөр л. Малын эмч нь ч таг.
Хонгор суманд Дархан-Уул аймгийн засаг дарга Ханхирваа “хоргүй” хэмээн дарамт үзүүлсээр л. Хонгор сумынхан хоол унд, утасны нэгж авах ч мөнгөгүй болж, холбоо барих хүндрэлтэй болжээ. Ийм ядуурал дээр дөрөөлөн МАХН-ынхан сонгуулийн сурталчилгаагаа хууль бусаар эхлүүлж, 5000 төгрөг тараан “Хонгорынхон хордоогүй” хэмээн эрүү шүүлт туглгаж байна. Өлсөөд цангачихсан хүн 5000 төгрөгийн төлөө юу ч гэж худал ярина биз дээ????
“Хонгор сумын” гэх дуулиант хэрэгт холбогдогсдыг УИХ-д нэрийг нь дэвшүүлэхгүй байхыг хэвлэл мэдээллээр дамжуулан ард түмэнд дуулгахыг хүсч байна. Үүнд:
1. Хаянхярваа МАХН - Дархан-Уул аймгийн засаг дарга, хор алдсан алтны үлдвэрээс хамтран хувь эзэмшигч, Хонгор сумынхныг хүйс тэмтрэгдчдийн нэг
2. Туяа, МАХН – Эрүүл мэндийн сайд асан, УИХ-ын гишүүн, хариуцлагагүй албан тушаалтан, худалч
3. Отгонболд, ҮШН – Эрүүл мэндийн дэд сайд асан, УИХ-д санаархагч, Хонгор сумыг хоргүй гэгч хам хэрэгтэн, гүтгэгч
4. Отгонбаяр, МАХН – Онц байдлын сайд асан, УИХ-ын гишүүн, “Хонгор суманд ямар ч гахай тугал үхээгүй, хариуцлагатай мэдэгдчихий” хэмээн худлаа яригч, МИ-8-ын ослын буруутан, хариуцлагагүй албан тушаалтан, Туул голд загас үхэхэд ам ч нээгээгүй
5. М.Энхболд, МАХН – Ерөнхий сайд асан, УИХ-ын гишүүн, Хонгорын хэрэг, МИ-8-ын хэргийн буруутан, ямар ч хариуцлагагүй, газрын наймаачин, юу ч хийдэггүй
6. Хүрэлсүх, МАХН – 2 жилийн хорих ялтай авч УИХ-ын гишүүн хэвээр, Мэргэжлийн хяналтын сайд асан, юу ч хийгээгүй, Хонгорн талаар дуулаа ч үгүй бололтой, Туул голд загас үхэхэд ам ч нээгээгүй
7. Эрдэнэбаатар, “Эрэл”-ийн МАШСН, Байгаль орчны сайд асан, УИХ гишүүн, “Хонгорын байгаль орчин хордоогүй, ногоог нь идэж болно” хэмээсэнн хариуцлагагүй худалч, Туул голыг хордуулаад байхад юу ч хийгээгүй, ам ч нээгээгүй
8. Батнаран, МАХН – Хонгор сумын засаг дарга асан, суудал горилогч
9. С.Баяр, МАХН – Ерөнхий сайд, Хонгор сумын шинжилгэний хариуг сонгууль өнгөртөл нуун дарагдуулах даалгавар өгсөн, асуудлыг шийдэхгүй удааж байгаа хам хэрэгтэн
Ер нь МАХН – Хонгор сумыг бүлгээрээ нуун дарагдуулж байгаа улс төрийн хүчин.
Монголын Үндэсний Ногоон Хөдөлгөөн
Thursday, January 1, 2009
Sunday, December 14, 2008
Ил тод байлгах мэдээллийн жагсаалт
НYБ-ИЙН "МОНГОЛ УЛСАД БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ЗАСАГЛАЛЫГ БЭХЖYYЛЭХ ТӨСӨЛ"
МОНГОЛЫН YНДЭСНИЙ НОГООН ХӨДӨЛГӨӨН "НОГООН ШИНЖЭЭЧ" СУДАЛГААНЫ БАГ
Доктор А.Саруул,
Ил тод байлгах мэдээллийн жагсаалтын журам:
Олон нийтийн оролцооны гол үндэс бол мэдээлэл
Корпорэйт зочид буудал 2008-XII-11
Энд дарж илтгэлийг татаж авна уу
Tuesday, December 9, 2008
MЭДЭЭЛЛИЙН ИЛ ТОД БАЙДАЛ: саналаа өгнө үү
Байгаль орчны төрийн байгууллагуудын мэдээллийн ил тод байдлын үлгэрчилсэн журам/Төсөл/
НЭГ. Нийтлэг зүйл
АМГТХЭГ - Ашигт малтмал, газрын тосны Хэрэг эрхлэх газар
БОАЖЯ - Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам
Green-SOS hotline- 3 дугаартай мэдээлэл хүлээн авах байнгын ажиллагаа (7/24)-тай
төлбөргүй утас. Ирсэн мэдээллийг байнга хадгалах, бичгэн мэдээлэлд
хөрвүүлэн нэгдсэн сайт-д цэнзүргүй бүрэн эхээр байршуулна
Мэдээллийн дотоод урсгал-
Мэдээллийн гадаад урсгал-
Мэдээллийн дэд бүтэц- /тодорхойлолтыг оруулж өгөх/
Мэдээлэл авах эрх, эрх чөлөөний тухай хууль- Нээлттэй нийгмийн форум-ын
www.forum.mn сайтд дээрх төсөл /батлагдсан эсэхийг тодруулах/
Мэдээлэл мониторингийн алба - Яам, агентлаг тус бүр өөр нэр /Мэдээлэл,
хяналт шинжилгээ, үнэлгээний газар, хэлтэс гм/-тэй байх боловч үндсэн чиг үүргээрээ төрийн байгууллага тус бүрийн олон нийттэй харилцах чиг үүрэг бүхий нэгж
Мэдээллийн нэгдсэн порталь- /тодорхойлолтыг оруулж өгөх/
Мэдээллийн нэгдсэн сан - /тодорхойлолтыг оруулж өгөх/
Нийгэмд үйлчлэх төрийн бус байгууллага- «акци хийдэг» ТББ
УМХГ - Улсын мэргэжлийн хяналтын газар
ХХААҮЯ - Хүнс, хөдөө аж ахуй, үйлдвэрийн яам
СЭЗЯ /СЯ/ - Санхүү эдийн засгийн яам /Сангийн яам/
ТББ - төрийн бус байгууллага
Төвлөрсөн мэдээллийн сан /ТМС/ - /тодорхойлолтыг оруулж өгөх/
Төрийн нууц - /хуулиас заалт дурьдан тодорхойлолтыг оруулж өгөх/
2. Зохицуулах харилцаа. Байгаль орчныг хамгаалах үйлсэд иргэд, олон
нийтийн оролцоог нэмэгдүүлэхийн тулд төрийн
байгууллагын татвар төлөгчийн мөнгөөр цуглуулсан мэдээллийг ил тод болгох, татвар төлөгч/сонгогч олон түмэнд нээлттэй байлгахтай холбогдсон харилцааг энэхүү үлгэрчилсэн журмаар зохицуулна.
3. Журам гаргах шаардлага. Төрийн байгууллагуудын мэдээллийн менежментийн
хоцрогдол байгаль хийгээд хүний аюулгүй амьдрах
орчныг хамгаалахад иргэд, олон нийтийн оролцооны боломжийг хумин боомилж байна. Төрийн байгууллагын ажилтнууд ч энэ тал дээр нэлээд шүүмжлэлтэй хандаж, сайжруулах эрмэлзэлтэй байгааг судалгааны дүн харуулж байна.
i) Төрийн байгуулагуудын мэдээллийн менежмент хангалтгүй байгааг
судалгаагаар тогтоолоо. Үүнд:
а. Төрийн байгууллагын дотоод мэдээлэл ил тод бус
б. Төрийн байгууллагуудын хоорондын мэдээлэл ил тод бус,
мэдээллээ харилцан солилцдоггүй, “Статистикийн нэгдсэн мэдээлэл”
товхимлоос өөр нэгдсэн мэдээллийн лавлах байдаггүй
в. Төрийн байгууллагуудын мэдээллийн нэгдсэн менежмент
хангалтгүй байгаа зэргээс үндсэндээ шалтгаалан иргэд, олон нийтэд
мэдээлэл хүргэх, түгээх асуудал орхигдож байна.
ii) Байгаль орчны төрийн байгууллагуудын мэдээллийн ил тод байдлыг чадавхижуулах нэн тулгамдсан асуудал болсон байна.
iii) Мэдээллийн менежмент хоцрогдсон тул ил тод байх зарчим алдагдаж, төрийн ба төрийн бус байгууллага, иргэд олон нийтийн хооронд үл ойлголцол, үл итгэх уур амьсгал давамгайлж, улмаар итгэл алдарч, иргэд олон нийтийн хамаг дэвшилтэт идэвхитэй төлөөлөл болох нийгэмд үйлчлэх төрийн бус байгууллагууд зөрчил, тэмцлийн хэлбэрийг сонгож байна.
4. УМХГ, АМХЭГ, БОАЖЯ, ХХААЯ, Дорнод болон Өвөрхангай аймгийн Засаг даргын тамгын газар зэрэг төрийн байгууллагын нээлттэй болгож, ил тод байлгах мэдээллийн жагсаалтад тавигдах шаардлага
а. Төрийн байгууллагууд олон нийтэд зориулсан нэгдмэл мэдээллийн жагсаалттай байх шаардлагатай. Энэхүү мэдээллийн жагсаалтад олон нийтийн хяналтыг багтаан оруулах, тухайлбал төрийн бус байгууллага болон иргэдээс ирсэн гомдол, санал, тайлбар, шүүмж зэрэг нэмэлт мэдээллийг нэгдсэн бүртгэлд оруулж, зэргэцүүлэн харьцуулах маягаар оруулах. Хяналтын энэхүү систем нь байгаль орчны мэдээллийн цахим засаглалын анхны бөгөөд урьдчилсан нөхцөл бөгөөд ийм хяналтгүйгээр ор нэр төдий зүйл болон хувирна.
б. Өнөөгийн гаргаж байгаа жагсаалт нь зөвхөн тухайн байгууллагын өгөх хүсэлтэй мэдээллийн л жагсаалт. Мэдээлэл бол байгаль орчин, хүний аюулгүй амьдралыг хамгаалахад чиглэх учиртай. Иймийн тул мэдээллийн нэгдсэл сан байгуулах нь зүйтэй.
ХОЁР. Мэдээллийг нээлттэй байлгах бүтэц
2.1. Хуулиар тусгайлан төрийн нууцад хамаарахаар заагаагүй бол байгаль орчинтой холбоотой бүхий л мэдээллийг олон нийтэд ил тод байлгах үүргийг төр хүлээх учиртай.
2.2. “Мэдээлэл, мониторингийн албад” мэдээлэл түгээх ажлыг бүхлээр нь хариуцан ажиллана.
2.3. “Мэдээлэл, мониторингийн алба” нь мэдээллийн дотоод, гадаад урсгалыг хариуцна.
2.4. “Мэдээлэл, мониторингийн алба” нь энэхүү журмаар хүлээсэн үүргээ хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай бүрэн эрхээр хангагдсан байна.
2.5. Байгууллага тус бүрийн байгаль орчинтой холбоотой бүхий л мэдээллийг шинээр байгуулахаар төлөвлөгдөж буй “Төвлөрсөн мэдээллийн сан”-д нэгтгэн төвлөрүүлнэ. ТМС нь мэдээллийн бүх урсгалыг хооронд уялдуулан нэгтгэж олон нийтэд цэгцтэй болгон мэдээлэл хүргүүлэх үүрэг хүлээнэ.
2.6. Мэдээллийг олон нийтэд ойлгомжтой, цэгцтэй хүргэхийн тулд мэдээллийн тусгай жагсаалт гарган, жагсаалтын дагуу мэдээллээ тогтмол түгээнэ.
2.7. Мэдээллийг иргэд, олон нийт зөвхөн өөрсдөө шаардаж авах албагүй. Төрийн байгууллагууд өөрсдөө идэвх санаачлага гарган иргэдэд хүрч, иргэд өөрсдөө тэднээс мэдээллээ шаардах хүртэл нийгэмд үйлчлэх үүрэгтэй. Олон улсын жишгийн дагуу жилийн төсвийн тодорхой хувийг мэдээлэл түгээх, олон нийтэд хүргэх, нөлөөлөх үйл ажиллагаанд зарцуулах нь Монгол улсын Yндсэн хуулийн “Хүн бүр эрүүл, аюулгүй орчин амьдрах эрхтэй” гэсэн заалтад нийцнэ.
2.8. Төрийн мэдээлэл нь энгийн иргэдийн хувьд хэт нүсэр, мэргэжлийн нарийн нэр томьёо ихээр хэрэглэж, ойлгомж муутай үг хэллэгтэй байдаг. Иймд, “олон нийтэд зориулсан мэдээлэл” хэмээн ангилал тогтоож өгөх, энгийн иргэнд ойлгомжтой хялбар үг хэллэгтэй, сүүлийн үеийн эмзэг асуудлыг ойлгомжтой байх шаардлагад нийцсэн байна.
2.9. Төрийн мэдээллийг телевиз, сонин хэвлэл, баримтат кино, цахим хуудас зэрэг хэлбэрээр хүргэж байх. Иргэдэд кино, комикс цуврал болон тэдгээрийг цахим архивт байнгын байдлаар хадгалах хэлбэрээр өөрсдөө мэдээлэл шаарддаг болгон хөгжүүлэх.
2.9. Цахим хуудсанд иргэдийн гомдол саналд хариулт өгөх “Эргэх холбоо” буланг заавал ажиллуулах.
2.10. Цахим хуудаст «Тайлбар», «Санал, шүүмж» буланг байнга ажиллуулж ямар нэг цэнзургүй гаргаж байхад анхаарах.
2.11. Мэдээлэл хариуцсан мэргэжилтнүүдийн нэрсийн жагсаалтыг хэвлэж тараах: ил тод мэдээллийн жагсаалтаас ажил үүргийг хуваарилж өгөн иргэдийг чирэгдүүлэлгүй, түргэн шуурхай үйлчилнэ.
2.12. Олон нийтэд зориулсан мэдээллийн нэгдсэн товхимолыг гаргах. “Статистикийн нэгдсэн эмхэтгэл” нь илүүтэй төрийн байгууллагуyдад зориулсан мэдээлэл байдаг. Иймээс тухайн жилд маш ноцтой хөндөгдсөн асуудлуудыг хэрхэн шийдвэрлэсэн талаархи олон нийтэд зориулсан нэгдсэн тайлан, товхимол тогтмол гаргаж нийтлэн олон нийтийн хүртээл болгоно.
2.13. Мэдээллийн нэгдсэн порталийг төрийн ба ТББ-ууд хамтран ажиллуулах, ТББ-ууд хяналтын үүрэг гүйцэтгэхийн тулд энэхүү мэдээллийн санг хариуцан ажиллуулах нь үр өгөөжтэй болохыг судалгааны дүн харууллаа. Энэ бол олон нийтийн оролцоог бодитойгоор хангаж буй хэрэг мөн. Өөрөөр хэлбэл энэхүү төслийн гол зорилго биелэх гол хэргэсэл мөн.
2.14. Green-SOS hotline ажиллуулах
2.15. Тухайн төрийн албан хаагчид хариуцлага ноогдуулах бүтцийг бий болгох : мэдээллийг санаатайгаар нуун дарадуулах, санаатайгаар мушгин гуйвуулах явдалд хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг ... дахин нэмэгдүүлсэн байдлаар мөнгөн торгууль ногдуулах, албан тушаалаас нь чөлөөлөх, эрүүгийн хариуцлагад татах хүртэл арга хэмжээ авдаг байх.
ГУРАВ. Тэргүүн ээлжинд нээлтэй болгож, ил тод байлгах мэдээллийн жагсаалт
Тэргүүн ээлжинд ил тод байлгах мэдээллийн жагсаалт. Энэхүү жагсаалтыг нээлттэй орхих хэрэгтэй бөгөөд цаашид нэмэлт өөрлөлт оруулах бололцоог хангана. Мөн жагсаалтад багтаагүй мэдээллийг гаргаж өгөхгүй байх үндэслэл болгохгүйн тул нээлттэй орхисон болно.
3.1. Иргэдийн булан: ТББ, иргэд гол нь тухайн орон нутагт иргэдийн аюулгүй байдал алдагдсанаас мэдээлэл шаарддаг. Иймээс иргэдийн гомдол, үүссэн нөхцөл байдал, гомдлыг хэрхэн барагдуулсан тухай мэдээлэл
3.2. Олон улсын ба дотоодын төсөл хөтөлбөрүүдийн жагсаалт, тэдгээрийн тайлан, санхүүжилт, гарсан үр дүн
3.3. Хамтын ажиллагааны гэрээнүүд, явц, үр дүн, тайлан
3.4. Тусгай зөвшөөрөл: ИТХ, төрийн байгууллагуудын шийдвэр, аймаг, сумын засаг даргын шийдвэр, явц, үр дүн
3.5. Тусгай зөвшөөрлийг цааш дамжуулан зарсан тухай мэдээ, тухайн газар нутгаас ирсэн төрийн ба төрийн бус байгууллага, иргэдээс ирсэн санал гомдол ба тэдгээрийг барагдуулсан байдал.
3.6. Харьцуулсан мэдээлэл:
- Лиценз эзэмшигч аж ахуйн нэгжийн байгаль орчны тайлан, эдгээр аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагаанд өгсөн байгаль орчны үнэлгээ
- Нутгийн иргэд, ТББ-уудын дүгнэлт, санал шүүмжлэл, баримт мэдээ
3.7. Харьцуулсан мэдээлэл:
- Лиценз эзэмшигч аж ахуйн нэгжийн тухайн орон нутгийн хөгжилд оруулсан хувь нэмэрийн тайлан
- Энэ талаар нутгийн иргэд, ТББ-уудын өгсөн бодит үнэлгээ, баримт мэдээ
3.8. Харьцуулсан мэдээлэл:
- Байгаль орчны хууль тогтоомжуудын танилцуулга, сурталчилгаа
- Эдгээр хуулиудын хэргэжилтийн бодит байдал: иргэд, аж ахуйн нэгжүүдийн гомдол санал
3.9. Харьцуулсан мэдээ:
- Байгаль орчныг хамгаалах, нөхөн сэргээлтэд зарцуулах хөрөнгийн төсөв, мөнгөн дүн
- Зарцуулах хөрөнгийн хэмжээ, юунд зарцуулсныг дүгнэсэн жагсаалт
3.10. Харьцуулсан мэдээ: хуулийн хариуцлага
- Байгаль орчинд учирсан хохирлын талаарх төрийн байгууллагуудын дүгнэлт: хорт бодис, ан агнуур, ширгэсэн гол мөрний тоо, сөнөсөн ой модны тоо, гал түймэр, хүн амд учирсан аюул занал, эрүүл мэндийн статистик, хууль бус лиценз олголт г.м.
- ТББ, иргэдийн дүгнэлт, тоо баримтыг дээрхтэй харьцуулан гаргах
- Мэдээлэл нуун дарагдуулсан, худлаа мэдээлсэн төрийн албан хаагчдын жагсаалт, тэдэнд оноосон төлбөр, торгууль ногдуулсан, арга хэмжээ авсан эсэх, хариуцлага хүлээлгэсэн эсэх тухай мэдээлэл ил тод байна.
3.11. Гадаргын ба гүний усны тооллогын дүн (жил бүр)
3.12. Химийн хордлогод өртсөн нутгийн нэрсийн жагсаалт, нутаг дэвсгэрийн зураг, сармагжуулсан арга хэмжээний зардал, үр дүн
3.13. Уул уурхайн ашиглалтын болон хайгуулын лицензэд хамрагдах нутаг дэвсгэрийн зураг, эзэмшиж буй газар нутгийн хэмжээ
3.14. Цөлжилтөд нэрвэгдсэн ба нэрвэгдэх эрсдэлтэй газар нутгийн жагсаалт, нутаг дэвсгэрийн зураг
3.15. Ой модоор хуичгдсан нутаг дэвсгэрийн зураг, ой модны тооллогын дүн (жил бүрийн)
3.16. Байгаль орчинд жил бүр учирсан хор хохирлын тухай нэгдсэн мэдээлэл
3.17. Байгаль орчны хууль, тогтоол зөрчигсдийн нэрсийн жагсаалт, тэдэнд тооцсон хариуцлагын тухай мэдээлэл
3.18. Нэр хүндтэй шагналын эзэд, шилдэг бүтээл г.м....
НЭГ. Нийтлэг зүйл
АМГТХЭГ - Ашигт малтмал, газрын тосны Хэрэг эрхлэх газар
БОАЖЯ - Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам
Green-SOS hotline- 3 дугаартай мэдээлэл хүлээн авах байнгын ажиллагаа (7/24)-тай
төлбөргүй утас. Ирсэн мэдээллийг байнга хадгалах, бичгэн мэдээлэлд
хөрвүүлэн нэгдсэн сайт-д цэнзүргүй бүрэн эхээр байршуулна
Мэдээллийн дотоод урсгал-
Мэдээллийн гадаад урсгал-
Мэдээллийн дэд бүтэц- /тодорхойлолтыг оруулж өгөх/
Мэдээлэл авах эрх, эрх чөлөөний тухай хууль- Нээлттэй нийгмийн форум-ын
www.forum.mn сайтд дээрх төсөл /батлагдсан эсэхийг тодруулах/
Мэдээлэл мониторингийн алба - Яам, агентлаг тус бүр өөр нэр /Мэдээлэл,
хяналт шинжилгээ, үнэлгээний газар, хэлтэс гм/-тэй байх боловч үндсэн чиг үүргээрээ төрийн байгууллага тус бүрийн олон нийттэй харилцах чиг үүрэг бүхий нэгж
Мэдээллийн нэгдсэн порталь- /тодорхойлолтыг оруулж өгөх/
Мэдээллийн нэгдсэн сан - /тодорхойлолтыг оруулж өгөх/
Нийгэмд үйлчлэх төрийн бус байгууллага- «акци хийдэг» ТББ
УМХГ - Улсын мэргэжлийн хяналтын газар
ХХААҮЯ - Хүнс, хөдөө аж ахуй, үйлдвэрийн яам
СЭЗЯ /СЯ/ - Санхүү эдийн засгийн яам /Сангийн яам/
ТББ - төрийн бус байгууллага
Төвлөрсөн мэдээллийн сан /ТМС/ - /тодорхойлолтыг оруулж өгөх/
Төрийн нууц - /хуулиас заалт дурьдан тодорхойлолтыг оруулж өгөх/
2. Зохицуулах харилцаа. Байгаль орчныг хамгаалах үйлсэд иргэд, олон
нийтийн оролцоог нэмэгдүүлэхийн тулд төрийн
байгууллагын татвар төлөгчийн мөнгөөр цуглуулсан мэдээллийг ил тод болгох, татвар төлөгч/сонгогч олон түмэнд нээлттэй байлгахтай холбогдсон харилцааг энэхүү үлгэрчилсэн журмаар зохицуулна.
3. Журам гаргах шаардлага. Төрийн байгууллагуудын мэдээллийн менежментийн
хоцрогдол байгаль хийгээд хүний аюулгүй амьдрах
орчныг хамгаалахад иргэд, олон нийтийн оролцооны боломжийг хумин боомилж байна. Төрийн байгууллагын ажилтнууд ч энэ тал дээр нэлээд шүүмжлэлтэй хандаж, сайжруулах эрмэлзэлтэй байгааг судалгааны дүн харуулж байна.
i) Төрийн байгуулагуудын мэдээллийн менежмент хангалтгүй байгааг
судалгаагаар тогтоолоо. Үүнд:
а. Төрийн байгууллагын дотоод мэдээлэл ил тод бус
б. Төрийн байгууллагуудын хоорондын мэдээлэл ил тод бус,
мэдээллээ харилцан солилцдоггүй, “Статистикийн нэгдсэн мэдээлэл”
товхимлоос өөр нэгдсэн мэдээллийн лавлах байдаггүй
в. Төрийн байгууллагуудын мэдээллийн нэгдсэн менежмент
хангалтгүй байгаа зэргээс үндсэндээ шалтгаалан иргэд, олон нийтэд
мэдээлэл хүргэх, түгээх асуудал орхигдож байна.
ii) Байгаль орчны төрийн байгууллагуудын мэдээллийн ил тод байдлыг чадавхижуулах нэн тулгамдсан асуудал болсон байна.
iii) Мэдээллийн менежмент хоцрогдсон тул ил тод байх зарчим алдагдаж, төрийн ба төрийн бус байгууллага, иргэд олон нийтийн хооронд үл ойлголцол, үл итгэх уур амьсгал давамгайлж, улмаар итгэл алдарч, иргэд олон нийтийн хамаг дэвшилтэт идэвхитэй төлөөлөл болох нийгэмд үйлчлэх төрийн бус байгууллагууд зөрчил, тэмцлийн хэлбэрийг сонгож байна.
4. УМХГ, АМХЭГ, БОАЖЯ, ХХААЯ, Дорнод болон Өвөрхангай аймгийн Засаг даргын тамгын газар зэрэг төрийн байгууллагын нээлттэй болгож, ил тод байлгах мэдээллийн жагсаалтад тавигдах шаардлага
а. Төрийн байгууллагууд олон нийтэд зориулсан нэгдмэл мэдээллийн жагсаалттай байх шаардлагатай. Энэхүү мэдээллийн жагсаалтад олон нийтийн хяналтыг багтаан оруулах, тухайлбал төрийн бус байгууллага болон иргэдээс ирсэн гомдол, санал, тайлбар, шүүмж зэрэг нэмэлт мэдээллийг нэгдсэн бүртгэлд оруулж, зэргэцүүлэн харьцуулах маягаар оруулах. Хяналтын энэхүү систем нь байгаль орчны мэдээллийн цахим засаглалын анхны бөгөөд урьдчилсан нөхцөл бөгөөд ийм хяналтгүйгээр ор нэр төдий зүйл болон хувирна.
б. Өнөөгийн гаргаж байгаа жагсаалт нь зөвхөн тухайн байгууллагын өгөх хүсэлтэй мэдээллийн л жагсаалт. Мэдээлэл бол байгаль орчин, хүний аюулгүй амьдралыг хамгаалахад чиглэх учиртай. Иймийн тул мэдээллийн нэгдсэл сан байгуулах нь зүйтэй.
ХОЁР. Мэдээллийг нээлттэй байлгах бүтэц
2.1. Хуулиар тусгайлан төрийн нууцад хамаарахаар заагаагүй бол байгаль орчинтой холбоотой бүхий л мэдээллийг олон нийтэд ил тод байлгах үүргийг төр хүлээх учиртай.
2.2. “Мэдээлэл, мониторингийн албад” мэдээлэл түгээх ажлыг бүхлээр нь хариуцан ажиллана.
2.3. “Мэдээлэл, мониторингийн алба” нь мэдээллийн дотоод, гадаад урсгалыг хариуцна.
2.4. “Мэдээлэл, мониторингийн алба” нь энэхүү журмаар хүлээсэн үүргээ хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай бүрэн эрхээр хангагдсан байна.
2.5. Байгууллага тус бүрийн байгаль орчинтой холбоотой бүхий л мэдээллийг шинээр байгуулахаар төлөвлөгдөж буй “Төвлөрсөн мэдээллийн сан”-д нэгтгэн төвлөрүүлнэ. ТМС нь мэдээллийн бүх урсгалыг хооронд уялдуулан нэгтгэж олон нийтэд цэгцтэй болгон мэдээлэл хүргүүлэх үүрэг хүлээнэ.
2.6. Мэдээллийг олон нийтэд ойлгомжтой, цэгцтэй хүргэхийн тулд мэдээллийн тусгай жагсаалт гарган, жагсаалтын дагуу мэдээллээ тогтмол түгээнэ.
2.7. Мэдээллийг иргэд, олон нийт зөвхөн өөрсдөө шаардаж авах албагүй. Төрийн байгууллагууд өөрсдөө идэвх санаачлага гарган иргэдэд хүрч, иргэд өөрсдөө тэднээс мэдээллээ шаардах хүртэл нийгэмд үйлчлэх үүрэгтэй. Олон улсын жишгийн дагуу жилийн төсвийн тодорхой хувийг мэдээлэл түгээх, олон нийтэд хүргэх, нөлөөлөх үйл ажиллагаанд зарцуулах нь Монгол улсын Yндсэн хуулийн “Хүн бүр эрүүл, аюулгүй орчин амьдрах эрхтэй” гэсэн заалтад нийцнэ.
2.8. Төрийн мэдээлэл нь энгийн иргэдийн хувьд хэт нүсэр, мэргэжлийн нарийн нэр томьёо ихээр хэрэглэж, ойлгомж муутай үг хэллэгтэй байдаг. Иймд, “олон нийтэд зориулсан мэдээлэл” хэмээн ангилал тогтоож өгөх, энгийн иргэнд ойлгомжтой хялбар үг хэллэгтэй, сүүлийн үеийн эмзэг асуудлыг ойлгомжтой байх шаардлагад нийцсэн байна.
2.9. Төрийн мэдээллийг телевиз, сонин хэвлэл, баримтат кино, цахим хуудас зэрэг хэлбэрээр хүргэж байх. Иргэдэд кино, комикс цуврал болон тэдгээрийг цахим архивт байнгын байдлаар хадгалах хэлбэрээр өөрсдөө мэдээлэл шаарддаг болгон хөгжүүлэх.
2.9. Цахим хуудсанд иргэдийн гомдол саналд хариулт өгөх “Эргэх холбоо” буланг заавал ажиллуулах.
2.10. Цахим хуудаст «Тайлбар», «Санал, шүүмж» буланг байнга ажиллуулж ямар нэг цэнзургүй гаргаж байхад анхаарах.
2.11. Мэдээлэл хариуцсан мэргэжилтнүүдийн нэрсийн жагсаалтыг хэвлэж тараах: ил тод мэдээллийн жагсаалтаас ажил үүргийг хуваарилж өгөн иргэдийг чирэгдүүлэлгүй, түргэн шуурхай үйлчилнэ.
2.12. Олон нийтэд зориулсан мэдээллийн нэгдсэн товхимолыг гаргах. “Статистикийн нэгдсэн эмхэтгэл” нь илүүтэй төрийн байгууллагуyдад зориулсан мэдээлэл байдаг. Иймээс тухайн жилд маш ноцтой хөндөгдсөн асуудлуудыг хэрхэн шийдвэрлэсэн талаархи олон нийтэд зориулсан нэгдсэн тайлан, товхимол тогтмол гаргаж нийтлэн олон нийтийн хүртээл болгоно.
2.13. Мэдээллийн нэгдсэн порталийг төрийн ба ТББ-ууд хамтран ажиллуулах, ТББ-ууд хяналтын үүрэг гүйцэтгэхийн тулд энэхүү мэдээллийн санг хариуцан ажиллуулах нь үр өгөөжтэй болохыг судалгааны дүн харууллаа. Энэ бол олон нийтийн оролцоог бодитойгоор хангаж буй хэрэг мөн. Өөрөөр хэлбэл энэхүү төслийн гол зорилго биелэх гол хэргэсэл мөн.
2.14. Green-SOS hotline ажиллуулах
2.15. Тухайн төрийн албан хаагчид хариуцлага ноогдуулах бүтцийг бий болгох : мэдээллийг санаатайгаар нуун дарадуулах, санаатайгаар мушгин гуйвуулах явдалд хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг ... дахин нэмэгдүүлсэн байдлаар мөнгөн торгууль ногдуулах, албан тушаалаас нь чөлөөлөх, эрүүгийн хариуцлагад татах хүртэл арга хэмжээ авдаг байх.
ГУРАВ. Тэргүүн ээлжинд нээлтэй болгож, ил тод байлгах мэдээллийн жагсаалт
Тэргүүн ээлжинд ил тод байлгах мэдээллийн жагсаалт. Энэхүү жагсаалтыг нээлттэй орхих хэрэгтэй бөгөөд цаашид нэмэлт өөрлөлт оруулах бололцоог хангана. Мөн жагсаалтад багтаагүй мэдээллийг гаргаж өгөхгүй байх үндэслэл болгохгүйн тул нээлттэй орхисон болно.
3.1. Иргэдийн булан: ТББ, иргэд гол нь тухайн орон нутагт иргэдийн аюулгүй байдал алдагдсанаас мэдээлэл шаарддаг. Иймээс иргэдийн гомдол, үүссэн нөхцөл байдал, гомдлыг хэрхэн барагдуулсан тухай мэдээлэл
3.2. Олон улсын ба дотоодын төсөл хөтөлбөрүүдийн жагсаалт, тэдгээрийн тайлан, санхүүжилт, гарсан үр дүн
3.3. Хамтын ажиллагааны гэрээнүүд, явц, үр дүн, тайлан
3.4. Тусгай зөвшөөрөл: ИТХ, төрийн байгууллагуудын шийдвэр, аймаг, сумын засаг даргын шийдвэр, явц, үр дүн
3.5. Тусгай зөвшөөрлийг цааш дамжуулан зарсан тухай мэдээ, тухайн газар нутгаас ирсэн төрийн ба төрийн бус байгууллага, иргэдээс ирсэн санал гомдол ба тэдгээрийг барагдуулсан байдал.
3.6. Харьцуулсан мэдээлэл:
- Лиценз эзэмшигч аж ахуйн нэгжийн байгаль орчны тайлан, эдгээр аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагаанд өгсөн байгаль орчны үнэлгээ
- Нутгийн иргэд, ТББ-уудын дүгнэлт, санал шүүмжлэл, баримт мэдээ
3.7. Харьцуулсан мэдээлэл:
- Лиценз эзэмшигч аж ахуйн нэгжийн тухайн орон нутгийн хөгжилд оруулсан хувь нэмэрийн тайлан
- Энэ талаар нутгийн иргэд, ТББ-уудын өгсөн бодит үнэлгээ, баримт мэдээ
3.8. Харьцуулсан мэдээлэл:
- Байгаль орчны хууль тогтоомжуудын танилцуулга, сурталчилгаа
- Эдгээр хуулиудын хэргэжилтийн бодит байдал: иргэд, аж ахуйн нэгжүүдийн гомдол санал
3.9. Харьцуулсан мэдээ:
- Байгаль орчныг хамгаалах, нөхөн сэргээлтэд зарцуулах хөрөнгийн төсөв, мөнгөн дүн
- Зарцуулах хөрөнгийн хэмжээ, юунд зарцуулсныг дүгнэсэн жагсаалт
3.10. Харьцуулсан мэдээ: хуулийн хариуцлага
- Байгаль орчинд учирсан хохирлын талаарх төрийн байгууллагуудын дүгнэлт: хорт бодис, ан агнуур, ширгэсэн гол мөрний тоо, сөнөсөн ой модны тоо, гал түймэр, хүн амд учирсан аюул занал, эрүүл мэндийн статистик, хууль бус лиценз олголт г.м.
- ТББ, иргэдийн дүгнэлт, тоо баримтыг дээрхтэй харьцуулан гаргах
- Мэдээлэл нуун дарагдуулсан, худлаа мэдээлсэн төрийн албан хаагчдын жагсаалт, тэдэнд оноосон төлбөр, торгууль ногдуулсан, арга хэмжээ авсан эсэх, хариуцлага хүлээлгэсэн эсэх тухай мэдээлэл ил тод байна.
3.11. Гадаргын ба гүний усны тооллогын дүн (жил бүр)
3.12. Химийн хордлогод өртсөн нутгийн нэрсийн жагсаалт, нутаг дэвсгэрийн зураг, сармагжуулсан арга хэмжээний зардал, үр дүн
3.13. Уул уурхайн ашиглалтын болон хайгуулын лицензэд хамрагдах нутаг дэвсгэрийн зураг, эзэмшиж буй газар нутгийн хэмжээ
3.14. Цөлжилтөд нэрвэгдсэн ба нэрвэгдэх эрсдэлтэй газар нутгийн жагсаалт, нутаг дэвсгэрийн зураг
3.15. Ой модоор хуичгдсан нутаг дэвсгэрийн зураг, ой модны тооллогын дүн (жил бүрийн)
3.16. Байгаль орчинд жил бүр учирсан хор хохирлын тухай нэгдсэн мэдээлэл
3.17. Байгаль орчны хууль, тогтоол зөрчигсдийн нэрсийн жагсаалт, тэдэнд тооцсон хариуцлагын тухай мэдээлэл
3.18. Нэр хүндтэй шагналын эзэд, шилдэг бүтээл г.м....
Tuesday, December 2, 2008
Subscribe to:
Posts (Atom)
